De Democratische Republiek Congo (DRC) is met 2.344.858 km2 bijna zo groot als West-Europa. Het is in potentie een van de rijkste landen van Afrika. De helft van het tropisch regenwoud van Afrika bevindt zich op Congolees grondgebied en met het water uit de Congorivier kan het hele continent van energie worden voorzien. In de bodem zit dertig procent van de wereldvoorraad diamant, zestig procent van het kobalt en tien procent van het koper.
1881 Handelspost
De Britse ontdekkingsreiziger Henry Morton Stanley sticht de handelspost Leopoldstad, het latere Kinshasa.
Popperfoto/Getty Images
1885 Koning Leopold II
Congo wordt persoonlijk eigendom van de Belgische koning Leopold II. Precies op het moment dat de opblaasbare autoband wordt uitgevonden, wordt rubber ontdekt in Congo. Het levert Leopold II een fortuin op. Ongeveer vijf miljoen Congolezen sterven door uitbuiting en ziekten.
1908 Kolonie van België
Na internationaal protest over de mensenrechten zwicht het Belgische parlement en neemt de kolonie van de koning over. Voortaan heet het land Belgisch-Congo. Het bestuur verbetert, de ongelijkheid blijft onverminderd.
1945 – 1955 Een nieuwe tijd
Steeds meer Congolezen trekken naar de stad. Mannen die eerst boer of smid waren, gaan werken bij de fabrieken in de stad. In twintig jaar verdubbelt de bevolking van Kinshasa tot 50 duizend inwoners. Een nieuwe stedelijke zwarte elite ontstaat.
1960 Onafhankelijkheid
De ongelijkheid en bevoogdende houding van de Belgen ten aanzien van de inheemse bevolking leidt tot onrusten. Uit angst voor een onafhankelijkheidsoorlog, zoals in Algerije, trekken de Belgen zich terug.
4 juli 1960, onafhankelijkheidsviering, Baudouin Stadium, Kinshasa. (foto: ANP)
1965 Mobutu
Vijf jaar na de onafhankelijkheid verkeert Congo in chaos en onstabiliteit. Legerkolonel Mobutu pleegt een staatsgreep, installeert een eenpartijstaat en roept zichzelf uit tot staatshoofd. Hij droomt van nieuw Congolees nationalisme en geeft het land, elke provinciehoofdstad en iedere burger een nieuwe naam. Een nieuwe postkoloniale elite laaft zich aan de Belgische nalatenschap.
1975 – 1997 Bergafwaarts
De eerste tien jaar van het tijdperk Mobutu waren gouden jaren, daarna gaat het bergafwaarts. Mobutu verrijkt zich ten koste van het land en het volk. De infrastructuur is erbarmelijk, mensen sterven van de honger en ambtenaren worden nauwelijks uitbetaald. In 1984 wordt het vermogen van Mobutu geschat op 4 miljard dollar, evenveel als de nationale schuld.
19 mei 1978, Mobutu Sese Seko verbood westerse kleding: mannen werden verplicht tot het dragen van een abacost, een Mao-achtig pak. Vrouwen droegen de traditionele pagne: een jurk, blouse en hoofddoek. (foto: Keystone/Getty Images)
1996 Oorlog
Als gevolg van de Rwandese genocide (1994) vluchten Hutu’s naar Zaïre. De vluchtelingenkampen komen onder gezag van Hutu-milities, waarop het door Tutsi’s gedomineerde Rwandese leger Zaïre binnenvalt, gesteund door troepen uit Burundi en Oeganda. Het is het begin van de Congolese oorlog, de op een na grootste oorlog van de wereld (op de Tweede Wereldoorlog na). 3,8 miljoen mensen kwamen om, miljoenen gingen op de vlucht.
Juli 1994, Rwandese vluchtelingen wachten op hulp bij de vluchtelingenkampen in Goma, Oost-Congo. (foto: Dario Mitidieri/Edit by Getty Images)
1996 Weer Congo
Tutsi-rebellen en anti-Mobutu troepen trekken vanuit Oost-Congo naar Kinshasa. Mobutu vlucht en rebellenleider Laurent-Désiré Kabila wordt president. Zaïre heet nu: de Democratische Republiek Congo.
1999 Vredesmissie
Het officiële bestuur is de controle over het land volledig kwijt. Er is geen onafhankelijke rechtspraak en geen functionerend veiligheidsapparaat. Om burgers te beschermen stuurt de VN troepen. Met 25 duizend manschappen is Monuc de grootste en duurste (jaarlijks een miljard dollar) vredesmissie ooit. Hulporganisaties bekritiseren de missie omdat de blauwhelmen niet in staat zijn burgers te beschermen en massale verkrachting van vrouwen en kinderen te voorkomen.
2001 Jospeh Kabila
Kabila wordt vermoord door zijn lijfwachten. Een unanieme stemming in het parlement stelt zijn zoon, Joseph Kabila, aan als zijn opvolger.
2003 Schijnvrede
Het is officieel vrede, maar Oost-Congo blijft instabiel. Over idealen lijkt het allang niet meer te gaan. Controle verwerven over de natuurlijke rijkdommen, is het grootste belang. Naar schatting vijftig rebellengroepen vechten om de macht in de lucratieve gebieden, om met de opbrengsten hun eigen oorlog te kunnen financieren.
2006 Prille democratie
Joseph Kabila wordt de eerste democratisch gekozen president van Congo sinds de onafhankelijkheid. Hij kondigt les cinq chantiers aan, een soort Marshall-plan voor de wederopbouw van het land.
2009 Het China-Congo contract
Geld voor wederopbouw is er na jaren oorlog voeren niet. Zo komt een bijzonder ruilcontract met de Chinezen tot stand. Congo levert tien miljoen ton koper en zeshonderdduizend ton kobalt zonder er geld voor te ontvangen, ze krijgt er voor zes miljard euro aan infrastructurele projecten voor terug. In Kinshasa brandt sinds jaren weer licht langs de geasfalteerde Boulevard du 30 Juin en worden onder andere de riolen gesaneerd.
13 maart 2010, President Joseph Kabila en de Chinese vertegenwoordiger van Guangdong Changda Highway Engineering Corporation bij de openingsceremonie van de nieuwe weg tussen Lumumba street en het Presidential Office. (foto: Hollandse Hoogte)2010 Groei
2010 Groei
De bodemschatten waren de aanleiding voor plunderingen en oorlog, maar sinds het vredesakkoord en de eerste vrije verkiezingen, lijkt de weg naar welvaart geplaveid. Vanaf 2010 is de DRC een van de snelst groeiende economieën van Afrika. Vooral de mijnindustrie, verbeterde agrarische productie en grote infrastructurele projecten zorgen voor groei.
2012 Nieuwe rebellen
M23, een rebellengroep die voor de rechten van de Tutsi’s strijdt, wordt opgericht en het geweld laait op als ze de stad Goma innemen. In november 2013 tekent de regering een vredesakkoord in Kampala, Oeganda. Leiders en rebellen vluchten naar Rwanda.
2014 Megacity
Met een geschatte tien miljoen inwoners is Kinshasa officieel, na Lagos en Cairo, de derde Afrikaanse megastad. De snelle urbanisatie en de enorme concentratie van mensen zorgen voor problemen; de helft van de inwoners heeft geen toegang tot veilig drinkwater, een derde beschikt over propere sanitaire voorzieningen. Kansen zijn er ook: gemiddeld verdienen de Kinois tweeënhalf keer zoveel als hun landgenoten.
2016 Presidentsverkiezingen
De tweede termijn van president Kabila is afgelopen. Een belangrijk moment in de prille democratie; zal hij afstand doen van de macht?
2025 Hotspot for growth
Kinshasa heeft naar schatting 14,5 miljoen inwoners. De bevolking behoort tot de jongste van de wereld, wat de stad tot een van de grootste groeimarkten wereldwijd maakt, volgens het Global Institute van McKinsey. In een rapport over Global Cities of the Future staat Kinshasa in de top twintig van hotspots for growth in 2025.